« Όπου ζεις, εκεί πατρίς» λέει ο λαός. Έχετε αναρωτηθεί ποτέ αν αυτό ανταποκρίνεται πάντα στην πραγματικότητα; Η Ελλάδα, κυρίως, λόγω της γεωγραφικής της θέσης γίνεται πόλος έλξης ατόμων που είτε για πολιτικούς είτε για οικονομικούς λόγους αποφασίζουν να εγκαταλείψουν τις πατρίδες τους. Το πρώτο μεγάλο κύμα μεταναστών ήρθε τη δεκαετία του ’90 κυρίως από τις βαλκανικές χώρες ενώ το δεύτερο κύμα πραγματοποιείται αυτή την δεκαετία κυρίως από χώρες όπως Πακιστάν, Ιράκ, Ιράν. Εύλογο είναι να ρωτήσει κανείς αν υπάρχει κάποιος φορέας ή τα κατάλληλα άτομα για να βοηθήσουν αυτά τα άτομα να ενταχθούν στην ελληνική πραγματικότητα. Η απάντηση είναι ναι, η Μη Κυβερνητική Οργάνωση Νόστος. Από το 1995 δραστηριοποιείται στον τομέα της υποστήριξης της κοινωνικής και εργασιακής ένταξης όσων ατόμων αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην προσπάθεια τους να ενσωματωθούν στο κοινωνικό ιστό και να ενταχθούν στην αγορά εργασίας, παρέχοντας υπηρεσίες και ασκώντας δραστηριότητες κοινωνικού και εκπαιδευτικού χαρακτήρα.
« Ο ΝΟΣΤΟΣ δεν πρόκειται για ένα γραφείο εύρεσης εργασίας», επισημαίνει η Στέλλα, κοινωνική λειτουργός, « σκοπός μας είναι να κινητοποιήσουμε τους μετανάστες, ώστε να μπορούνε να μπούνε σε μια διαδικασία και να βρουν μόνοι τους δουλειά. Το θέμα είναι να μην μας έχουν ανάγκη και να είναι σε θέση να ενταχθούν στην κοινωνία. Γι’ αυτό το λόγο κάνουμε συμβουλευτική, συνεδρίες για να θέτουμε στόχους. Κάθε μέρα έναν διαφορετικό π.χ. να γίνει κάποιος διερμηνέας, να φτιάξει μόνος του το βιογραφικό. Έτσι, τρεις φορές την εβδομάδα έχουμε το job club. Κάθε Τετάρτη αναζητούμε εργασία μέσα από την Χρυσή Ευκαιρία και τις Πέμπτες μέσω διαδικτύου. Ενώ, τις Παρασκευές πραγματοποιείται ένα mini job club για τα άτομα που γνωρίζουν πιο καλά τα ελληνικά και είναι σε θέση να ψάχνουνε μόνοι τους εργασία.» Όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω, αυτή την δεκαετία πραγματοποιείται το δεύτερο κύμα μεταναστών. Ποιο είναι το προφίλ αυτού του “νέου” μετανάστη; « η καταγωγή τους είναι κυρίως από το Μπαγκλαντές, το Ιράν, Ιράκ και Αφγανιστάν. Άνθρωποι ήπιων τόνων αλλά χειριστικοί. Αυτό σημαίνει ότι είτε θα σε “χτυπήσουν” στο φιλότιμο είτε θα βρουν άλλους τρόπους να σε χειριστούν και να κάνεις αυτό που αυτοί θέλουν. Ωστόσο, είναι αξιοπρεπείς δηλαδή η εικόνα τους δεν συνάδει με αυτό που εμείς οι Έλληνες έχουμε στο μυαλό μας για αυτούς , ως τους μετανάστες που στέκονται στα φανάρια και είτε πωλούν χαρτομάντιλα είτε ζητιανεύουν. Αντίθετα, είναι κοινωνικοποιημένα όντα και μερικοί προσφέρουν εθελοντική εργασία. Τέλος, από την εμπειρία μου όσο καιρό εργάζομαι εδώ, έχω συνειδητοποιήσει ότι έχουν αρχίσει να προσέρχονται στην χώρα με τις οικογένειες τους και όχι μόνο οι άνδρες όπως συνήθιζαν», εξηγεί η Στέλλα.
« Έμαθα για τον ΝΟΣΤΟ μέσω μιας φίλης μου. Πραγματικά όταν ήρθα στην Ελλάδα ήμουν πολύ μόνη. Εδώ μας βοηθάνε πραγματικά για να ζήσουμε στην Ελλάδα», μας λέει η 28χρονη Άσμα από το Μαρόκο. « Στην Ελλάδα ήρθα γιατί ήθελα να πάω στη Γερμανία αλλά τώρα δεν μπορώ να φύγω. Στο Μαρόκο ήμουν λογίστρια, εδώ κρατάω παιδιά, καθαρίζω σπίτια και δουλεύω σε ταβέρνες. Θέλω να συνεχίσω να δουλεύω ως λογίστρια κι εδώ αλλά χωρίς χαρτιά δεν γίνεται τίποτα.»
Ο 35χρονος Φράνκ, αν και καθηγητής Πολιτικών Επιστημών, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Ουγκάντα για πολιτικούς λόγους. « Τα πράγματα εκεί είναι άσχημα, καλύτερα στην Ελλάδα. Εκεί κάτω δεν έχουμε ελευθερία, κάθε μέρα σκοτώνεται κόσμος. Έμαθα για τον ΝΟΣΤΟ από έναν φίλο μου. Εδώ με έχουν βοηθήσει πολύ, βρήκα δουλειά σε ένα βενζινάδικο στη Κηφισιά. Στην Ουγκάντα άκουγα συνέχεια για την Ελλάδα, γι’ αυτό αποφάσισα να έρθω εδώ.»
Τέλος, ο Σαμτράτ από το Μπαγκλαντές, αν και είναι μόλις 22 χρονών ζει ήδη μόνιμα στην Ελλάδα εδώ και έξι χρόνια. « Είμαι ευτυχισμένος στην Ελλάδα. Έμαθα για τον ΝΟΣΤΟ από το internet και ήρθα. Θέλω να ζήσω τη ζωή μου σαν άνθρωπος, από μικρός ήθελα να φύγω από το Μπαγκλαντές, η κατάσταση εκεί είναι πολύ δύσκολη. Μερικές φορές φοβάμαι γιατί υπάρχουν κακοί άνθρωποι αλλά γενικά είμαι αισιόδοξος, όλα καλά θα πάνε.»
Αναμφισβήτητα, ο ρατσισμός είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο και, όπως μας εξηγεί, η Στέλλα , η κοινωνική λειτουργός, λόγω της μετανάστευσης και της οικονομικής κρίσης, εντείνεται. « Άλλοι είναι ρατσιστές, άλλοι όχι. Μια φορά είχα πάρει τηλέφωνο σε μια δουλειά και όταν του είπα ότι είμαι από το Μαρόκο, μου είπε “ θα έρθεις να σε δω αν μου αρέσεις θα σε κρατήσω, αν είσαι πολύ μαύρη δεν θα την πάρεις τη δουλειά”» εξιστορεί η Άσμα. Ο Φράνκ, επίσης, υποστηρίζει ότι δεν είναι όλοι ρατσιστές αλλά υπάρχει και μια μειοψηφία που είναι, « πολλοί μου λένε πως δεν μου αρέσουν οι μαύροι ή ότι το μαύρο χρώμα με τρομάζει αλλά εγώ, τους εξηγώ πως όλοι οι άνθρωποι είναι ίδιοι και έχουν τα ίδια συναισθήματα». Η οικονομική ύφεση δημιουργεί δυσμενείς συνθήκες όχι μόνο στους Έλληνες αλλά και στους μετανάστες. Τι σκέφτονται να κάνουν στο μέλλον; « θέλω να μείνω μόνιμα στην Ελλάδα, να παντρευτώ Ελληνίδα και μακάρι να φτιάξω γρήγορα τα χαρτιά μου» λέει ο Σαμτράτ. «Είμαι αναγκασμένη να μείνω στην Ελλάδα γιατί έχω ζητήσει πολιτικό άσυλο. Αν φτιάξω τα χαρτιά μου θα μπορώ να έχω μια σταθερή δουλειά και στο πολύ μακρινό μέλλον θα γυρίσω πίσω στο Μαρόκο» εξομολογείται η Άσμα. Ενώ ο Φρανκ επιθυμεί να δημιουργήσει οικογένεια εδώ αν και θα ήθελε κάποια στιγμή να επιστρέψει στην Ουγκάντα.
Η Μη Κυβερνητική Οργάνωση ΝΟΣΤΟΣ φαντάζει μια ελπίδα, μια λύση για του μετανάστες που επιθυμούν να εγκατασταθούν μόνιμα στην Ελλάδα. Η Ανούκ από την Ιρλανδία που κάνει την πρακτική της άσκηση στο ΝΟΣΤΟ σχολιάζει: « Μπορεί να είναι μια ελπίδα το ΝΟΣΤΟΣ για τους ανθρώπους που θέλουν να κυνηγήσουν την τύχη τουw εδώ αλλά δεν έχει πολλά αποτελέσματα. Κι αυτό όχι επειδή δεν υπάρχει διάθεση και κίνητρα αλλά επειδή δεν υπάρχουν κονδύλια από το κράτος. Δεν αρκεί μόνο ένας οργανισμός για να αντιμετωπίσει και να εντάξει όλον αυτόν τον μεγάλο αριθμό μεταναστών. Το μεταναστευτικό είναι πιο περίπλοκο ζήτημα, απ’ όσο φαντάζει, οι μετανάστες έχουν πολλές ανάγκες και δυσκολίες να αντιμετωπίσουν. Δυσκολίες που δεν αφορούν μόνο θέματα επιβίωσης αλλά και ψυχολογίας, ψυχοσύνθεσης. Φανταστείτε πόσο επίπονο είναι να ζει κάποιος μακριά από την πατρίδα του, την οικογένεια του και να πρέπει να ξεκινήσει από το μηδέν. Ακόμη και στο ΝΟΣΤΟ παρατηρούμε πως υπάρχει έλλειψη προσωπικού, τα κονδύλια είναι ελάχιστα και εδώ αγωνίζονται τα μέλη του προσωπικού μέρα με τη μέρα να αποκτήσουν από το κράτος τα βασικά χρηματικά ποσά για να μην κλείσει.»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου